Podstawowe informacje o książce „Ból z perspektywy fizjologii”
Książkę “Ból z perspektywy fizjologii” zakupiłem z myślą o pacjentach, którzy odnoszą poprawy po terapii w zakresie dolegliwości bólowych, a kiedy nie do końca wiemy, co wpłynęło na poprawę, ponieważ przyczyny dolegliwości nie zlikwidowaliśmy. Na moje główne pytanie książka nie udzieliła jasnej odpowiedzi, mimo to znalazłem tam wiele informacji, które przydadzą mi się w pracy z pacjentem.
Autorami książki jest dwójka fizjoterapeutów, lekarz specjalista w dziedzinie medycyny rehabilitacji oraz leczenia bólu, położna i farmaceutka oraz anestezjolog. W związku ze specjalizacjami autorów książki w publikacji można znaleźć wiele odniesień do fizykoterapii, leczenia ruchem a w końcowych rozdziałach informacje na temat leczenia farmaceutycznego.
Sama książka jest wielkości mniej więcej zeszytu A5 w miękkiej oprawie. Składa się z 13 rozdziałów i około 180 stron. Książkę czyta się szybko ponieważ napisana została prostym językiem, a mimo to skierowana jest również do specjalistów. Publikacja została wydana w 2013 roku.
Podział i treść książki
Rozdziały są krótkie od 10 do 30 stron. Początkowe rozdziały dotyczą ogólnych informacji na temat bólu tj. czym jest ból, podział bólu na przewlekły i ostry, drogi przewodzenia bólu, modulowanie bólu w ośrodkowym układzie nerwowym. Mamy również przedstawioną tak zwaną taksonomie bólu, czyli podział bólu na ból nocyceptywny oraz ból neuropatyczny czy psychogenny. Z książki dowiemy się jak w sposób obiektywny oceniać ból, cieszy mnie to, że w końcu w prawidłowy sposób została przedstawiona skala VAS, która często jest niepoprawnie opisywana przez medyków.
Rozdział 9 i 10 tyczy się leczenia bólu. Przeczytamy o metodach fizykalnych zwalczania bólu takich jak elektrostymulacja, aktywność fizyczna, akupunktura, masaż, krioterapia i inne tego typu oddziaływania. Natomiast w rozdziale 10 przeczytamy o środkach przeciwbólowych i różnicach między danymi rodzajami farmaceutyków.
Rozdział 11, 12 i 13 to przedstawienie wpływu płci i wieku na tolerancję bólową i wpływie bólu na psychikę. Autorzy opisali, dlaczego to kobiety są bardziej narażone na odczuwanie bólu oraz zaznaczyli, które aspekty są ważne w leczeniu bólu u dzieci i młodzieży. Nie zapomniano o pacjentach geriatrycznych, którzy w związku np. z niewydolnością nerek i wątroby są bardziej narażeni na skutki uboczne leków.
W książce czasami odnajdujemy odniesienia do Szwecji, lecz te wzmianki są nieliczne i w żaden sposób nie dyskredytują publikacji w warunkach polskich.
Dużą wadą jest brak umiejscowienia piśmiennictwa przy danych akapitach, co prawda mamy bibliografię na końcu książki, która jest dość bogata. Mimo to nie ma odnośników przy danych informacjach, co znacznie utrudnia korzystanie z podręcznika w sposób w pełni świadomy. Zerkając na daty źródeł naukowych, są to w większości badania z roku powyżej 2005, choć bywają i takie z lat 90.
W publikacji znajdziemy dość sporo schematów, które są ładnie opisane, a dzięki swojej prostej konstrukcji spełniają swoją funkcję, czyli ułatwiają przyswojenie wiedzy.
Wydawnictwo udostępniło fragmenty dwóch rozdziałów dla naszych czytelników:
Ból z perspektywy fizjologi… by Mateusz Stec on Scribd
Ból z perspektywy fizjologii – rozdział II by Mateusz Stec on Scribd
To, co mi w pracy przyda się najbardziej, to:
- wyjaśnienie pewnych elementów różnic między bólem przewlekłym a ostrym;
- przedstawienie koncepcji doznań bólowych w ośrodkowym układzie nerwowym ich lokalizacji, czyli kora czuciowa, kora przedczołowa i płat czołowy oraz układ limbiczny;
- wytłumaczone zostało dokładnie, w jaki sposób powstaje ból rzutowany z narządów wewnętrznych;
- opisano zjawisko allodynii, które często można spotkać u pacjentów po udarach mózgu;
- przedstawione zostały drogi przewodzenia bólu z rdzenia kręgowego do mózgu oraz ich wzajemne relacje;
- opisano sposób w jaki aktywność fizyczna wpływa na zmniejszenie dolegliwości bólowych;
- wytłumaczono u jakiego typu pacjentów i z jakimi schorzeniami, warto stosować konkretne rodzaje leków przeciwbólowych.
Tych informacji było znacznie więcej, natomiast chciałem, chociaż pokazać małą cząstkę tego, co daje ta książka. Dlatego uważam, że warto ją zakupić, ponieważ nie jest zbyt droga, a zawiera bardzo dużo cennych informacji, które są przedstawione w sposób prosty i konkretny.
Książkę warto przeczytać
Podsumowując, zawarta w tej książce wiedza oraz łatwość, z jaką ją otrzymujemy w zestawieniu z jej z ceną (około 35 zł), jasno pokazuje, że warto zaopatrzyć się w ten podręcznik.
[box style=”heart” class=””]Zalety: niska cena; szybko się czyta, dużo informacji do wykorzystania w praktyce.[/box] [box style=”warning” class=””]Wady: niewielka ilość odnośników do badań naukowych, brak uaktualnienia książki po 6 latach.[/box]